Қарашүңгіл қорымы – қазақ даласындағы мұнай өндірісінің алғашқы қадамы тасталған, тарих пен мәдениеттің терең иірімдеріне бойлаған қасиетті мекен. Бұл жер 1899 жылы алғаш мұнай өндірісімен танылып, ұлттық тарихымызда өшпес із қалдырды. Қорымның алғашқы фотосуреті 1903 жылы Санкт-Петербургте жарық көрген жинақта жарияланып, оның тарихи маңыздылығын дәлелдеді. Қарашүңгіл қорымы – Қазақстанның батыс өңіріндегі ең ірі ескерткіштердің бірі. Оның пайда болу уақыты ХVІІІ-XX ғасырлар аралығын қамтиды.
Атауының шығуы:
- Бір деректерде, қорымның атауы мұнай шыққан “қара” және “шұңқыр” сөздерінен шыққан десе,
- Ел аузындағы аңызда Қара есімді жігіт пен Шұңғыл есімді қыздың қайғылы махаббаты баяндалады. Аңыз бойынша екі ғашық осы жерде қайтыс болып, жерленген.
Қорымның құрылымы:
- Қорымның ортасында әулие-баба зираты бар, ол жай төбешік түрінде жасалып, басына ағаш қадау орнатылған.
- Қарашүңгілдегі шикі кірпішпен қаланған бір камералы кесенелер ерекше қызығушылық тудырады. Олардың көпшілігі киіз үй пішінінде салынған.
- Қорымдарда Атырауға тән тік бұрышты және сопақша типті қоршау-шегендер көп кездеседі. Шегендер қос қабатты болып келеді, үстіңгі бөлігі тарлау болады. Бұл қоршаулардың мықтылығы мен беріктігіне көз жеткізуге болады.
Орналасқан жері:
Қарашүңгіл қорымы Атырау облысы, Жылыой ауданындағы Аққұдық ауылынан солтүстікке қарай 12 шақырым жердегі Қарашүңгілде орналасқан. Қорым Ұшқан атадан оңтүстік-батысқа қарай 35 км қашықтықта жатыр. Ол батыс және шығыс бөліктерге бөлінеді.
Мұнай өндірісінің бастауы:
Жергілікті тарихшылардың мәліметі бойынша, Қарашүңгілдегі №7 ұңғымадан 42 метр тереңдіктен тәулігіне 22-25 тонна мұнай бұрқағы атқылаған. Осы жерден 100 тонна мұнай алынып, теңізге қарай торсыққа құйылып, түйе керуенімен жөнелтілген. Мұнай тасымалдаушы кемелер Каспий теңізінде күтіп тұрған.
Қысқаша жол сілтемесі:
- Атыраудан Аққұдыққа:
- Көлікпен: Атыраудан Аққұдық ауылына дейін автомобильмен шамамен 4-5 сағат жол жүру керек. Жолдың бағытын навигатор арқылы бағдарлауға болады.
- Автобуспен: Атыраудан Құлсары қаласына дейін автобуспен баруға болады, одан кейін Аққұдыққа дейін такси немесе басқа көліктерді пайдалану керек болады.
- Аққұдықтан Қарашүңгілге:
- Көлікпен: Аққұдық ауылынан Қарашүңгіл қорымына дейін шамамен 12 шақырым жол. Бұл жолдың көп бөлігі дала жолы болғандықтан, жол талғамайтын көліктерді пайдаланған дұрыс. Жолдың бағытын жергілікті тұрғындардан немесе навигатордан сұрап алуға болады.
Қарашүңгіл қорымы – қазақ даласындағы тұңғыш мұнай өндірісінің бастауы, тарихи және мәдени маңызы зор киелі орын. Бұл жер – өткеннің куәсі, батыр бабалардың рухына тағзым ететін, тарихтан сыр шертетін ескерткіш. Қарашүңгіл қорымына саяхат жасау арқылы сіз Қазақстанның тарихы мен мәдениетіне терең бойлай аласыз.
